Diş hekimliği
bilimleri ile ilgili bütün alanlarda, özellikle klinik uygulamalar ve klinik
uygulamalara ışık tutacak nitelikteki araştırmalara öncelik vererek, diş hekimliğinde gerçekleşen çalışmalar, gelişimler ve değişimleri kanıta dayalı olarak sağlık bileşenlerine sunmak.
Ankara Diş hekimleri Odası Klinik Bilimler Dergisi’nde diş hekimliği alanındaki orijinal deneysel ve klinik araştırmalar, olgu sunumları, derlemeler, editöryel yorum/tartışmalar, bilimsel mektuplar, teknik notlar, editöre mektuplar, odanın bilimsel faaliyetleri ile ilgili haberler ve duyurular yayınlanır.
Makale Hazırlama: Standart bir özgün araştırma makalesinin bölümleri kapak sayfası, özet sayfası, giriş, gereç ve yöntem, bulgular, tartışma, sonuç, teşekkür, kaynaklar, tablolar, şekiller-resimler ve şekil-resim altyazılarıdır.
Editöre mektup, uygun bir başlık altında yazılmış metin ve kaynaklar kısımlarından oluşur. Editöre mektup editörün davetiyle kabul edilir.
Metin yazımında aşağıda belirtilen teknik standartlara uyulmalıdır:
a-Microsoft Word programı kullanılmalı ve 12 punto, Times New Roman fontu seçilmelidir
b-Tüm metin 1.5 satır aralığı ile yazılmalıdır
c-Her yeni paragrafta, paragraf girintisi yapılmalıdır
d-Sayfanın alt-orta kısmına sayfa numarası eklenmelidir
e-Latince terim ve tür adları yazarken italik karakter kullanılmalıdır (örn: in vitro, Staphylococcus aureus).
f-Standart ölçü birimleri ve kısaltmaları mümkün olduğunca Uluslararası Birimler Sistemine göre yapılmalıdır (The International System of Units, SI; http://www.bipm.org/en/si/). SI birimler konusunda açıklayıcı bilgiye Ulusal Metroloji Enstitüsü sayfasından da ulaşılabilir (UME; http://www.ume.tubitak.gov.tr/). Sık kullanılan kısaltmalara örnek olarak şunlar verilebilir: yıl-y, hafta-hf, saat-sa., dakika-dk., saniye-sn., gram-g, litre-L, mikrolitre-µL, metre-m, Celsius derece-°C, vs. Türkçe kısaltmalar için Türk Dil Kurumunun internet sayfası incelenmelidir (Kısaltmalar Dizini, TDK; http://www.tdk.gov.tr/).
* Ondalık işareti olarak nokta kullanılmalı, rakam ile birim arasında boşluk bırakılmalıdır (örn: 12.3 mm, 4.5 kg/cm2,37.2 °C). Yüzde değerleri verirken, rakam ve yüzde işareti arasında boşluk bırakılmamalıdır (örn: %0.2).
* Standart ölçü birimleri dışındaki kısaltmalar ilk kullanıldığı yerde, açık yazımının ardından parantez içinde belirtilmeli ve tüm metin içerisinde aynı kısaltma kullanılmalıdır.
* Kullanılan malzeme ve teçhizatın menşei, ilk bahsedildiği yerde, parantez içerisinde tanımlanmalıdır (marka, üretici firma, şehir, söz konusuysa eyalet ve ülke). Tekrarlayan referanslarda üretici firma kaynağını belirtmeye gerek yoktur. Aynı üretici firmanın bir diğer ürünü bahis konusu olursa sadece firmanın adının kaynak gösterilmesi yeterlidir.
Kapak sayfası: Kapak sayfası aşağıdakileri içermelidir:
Özet ve anahtar kelimeler: Özet, makaleyi net bir şekilde yansıtmalı, ana metinde bahsi geçmeyen bilgi özette yer almamalıdır. Özet metni, araştırma makalelerinde Amaç, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Sonuç başlıklarını içermelidir. İngilizce ve Türkçe özette kelime sayısı 200'ü geçmemelidir.
Özet ve anahtar kelimeler Türkçe ve İngilizce olarak verilmeli ve anahtar kelime seçiminde Medical Subject Headings (MESH; www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html) ve Türkiye Bilim Terimleri (TBT; http://www.bilimterimleri.com) esas alınmalıdır. TBT, MeSH terimlerinin Türkçe karşılıklarının bulunduğu bir anahtar kelimeler dizinidir. Anahtar kelimeler ana metinden seçilmeli; başlık ve özetten seçilmemelidir; bunlar zaten otomatik olarak indekslenmektedirler. Anahtar kelimeler alfabetik sıraya göre yazılmalı ve noktalı virgül (;) ile ayrılmalıdır.
Kaynaklar Vancouver sistemine göre belirtilir. Buna göre, kaynaklar metin içerisinde geçiş sırasına göre üst simge olarak Arabik rakamlarla numaralandırılır ve kaynaklar kısmında buna göre sıralanır. Eğer yazarların yorumu yazar adı ile bildirilecekse ilk yazarın soyadı ve ark. şeklinde belirtilmelidir. Kaynaklar tüm yazarların soyadı, isminin baş harfi (tüm yazarların adı yazılmalı, ve ark. gibi kısaltmalar yapılmamalıdır), makalenin başlığı, derginin Index Medicus’a göre kısaltılmış adı, basım yılı, cildi, sayfa numaraları şeklinde yazılmalıdır. Kaynak sayısı olgu sunumlarında 20’yi, araştırmalarda 30’u, derlemelerde ise 50’yi geçmemelidir.
Metin içerisinde atıf örnekleri:
…yapılan çalışmada belirtilmiştir.1
… yapılan çalışmalarda belirtilmiştir.2,4-6,7
Wendler8 tarafından yapılan bir çalışmada…
Wendeler ve Nagano9 tarafından yapılan bir çalışmada…
Wendler ve ark.10 tarafından yapılan bir çalışmada…
Kaynak gösterimi için örnekler:
1. Erkmen E, Şimşek B, Yucel E, Kurt A. Comparison of different fixation methods following sagittal split ramus osteotomies using three dimensional finite element analysis: Part 1: Advancement surgery-posterior loading. Int J Oral Maxillofac Surg 2005;34:551-8. (Standart dergi makalesi için)
2. Tüter G, Kurtiş B, Serdar M, Aykan T, Okyay K, Yücel A, et al. Effects of scaling and root planing and sub-antimicrobial dose doxycycline on oral and systemic biomarkers of disease in patients with both chronic periodontitis and coronary artery disease. J Clin Periodontol 2007;34:673-81. (Altıdan fazla yazarlı standart dergi makalesi için)
3. Kayaoğlu G. Endodontik hastalık bakımından Enterococcus faecalis’in enfeksiyon ve direnç mekanizmalarının incelenmesi [tez]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2007. (Tez için)
4. Okeson JP. Management of Temporomandibular Disorders and Occlusion. 7th ed. St. Louis, Missouri: Elsevier Mosby; 2013. p. 171- 174 (Kitaplar için)
5. Alaçam A. Pedodontik Endodonti. Alaçam T, editör. Endodonti. 1. baskı. Ankara: GÜ Yayınları; 1990. s.809-859. (Kitap bölümleri için)
6. Diğer kaynak örneklerine aşağıdaki bağlantıdan ulaşılabilir. www.nlm.nih.gov/bsd/uniform_requirements.html
Makalede verilen tüm kaynakların yazım kurallarında belirtilen formata uygun ve tek biçimde olması gerekmektedir.
Makale içerisinde kaynak ve atıf gösteriminin yazım kurallarında belirtilen formata uygun ve tek biçimde olması gerekmektedir.
Şekil, resim ve tablo: Tüm şekil (grafik, çizim, vb), resim (fotoğraf) ve tablolar metin içerisinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır.
Şekiller ve resimler, JPG, PNG, PDF veya TIFF formatında ve iyi kalitede olmalıdır. Tüm şekiller/resimler ek dosya olarak gönderilmelidir. Şekiller/resimler altyazılarıyla birlikte, metin içerisinde Arabik rakamlarla numaralandırılarak Kaynaklar kısmından hemen sonra verilmelidir. Histopatolojik fotoğraflarda kullanılan büyütme ve boya da belirtilmelidir. Makale, şahıslara ait fotoğraf içeriyorsa, bunların kullanımı için şahıstan yazılı izin alınmalı ve yayın başvurusu sırasında eklenmelidir.
Tablo formatı için dergide daha önce yayımlanmış makalelerdeki tablo formatı örnek alınabilir. Tablonun üst kısmına bir tablo tanımlama yazısı eklenmelidir. Kısaltma, istatistiksel bilgi (istatistiksel yöntem, p değeri, vs) gibi diğer açıklayıcılar tablonun altında alt bilgi olarak verilmelidir. Gerektiği hallerde yıldız veya üst simgeler kullanılabilir. Tablo, yine Şekil/Resimde olduğu gibi, metin içerisinde, Kaynaklar kısmından sonra yer almalıdır.
Bir makalede toplam Tablo/Şekil ve Grafik sayısı 6 ile sınırlandırılmalıdır.
Makale içerisinde yer alan tablo ve şekillerin yatay olarak yerleştirilmesi ve sadece yatay çizgilerin yer alması gerekmektedir.
Benzerlik raporu: Yazım kuralları ve biçim yönünden uygun olan makaleler daha sonraki aşamada hakemlere gönderilmeden önce intihal denetimine tabi tutulmaktadır. Dergide intihal denetimi yazarın yüklemiş olduğu özgünlük raporu doğrultusunda yapılır. Bu nedenle yazarın makaleye ilişkin benzerlik raporunu da sisteme yüklemesi gerekmektedir. Benzerlik raporunun tam rapor halinde ve pdf formatında yüklenmesi gerekmektedir. Dergide maksimum benzerlik oranı, %25 olarak kabul edilir.
Teşekkür yazısı: Makalenin hazırlanmasına önemli katkısı olan kişilere teşekkür yazılabilir.
Etik: Dergide yayınlanmak üzere gönderilen yazılar yayın etiğine uygun olmalıdır. Dergide yayınlanacak insan ve/veya hayvan çalışmalarında etik kurallara dikkatle uyulmuş olması ve etik kurul izni alınmış olması gerekir ve makale ile birlikte sisteme yüklenmelidir. Yazının aynı anda bir başka dergiye gönderilmemiş olması ve başka bir dergide daha önce yayınlanmamış olması gereklidir.
Telif hakkı ve yazar sözleşmesi-Çıkar çatışması bildirimi: Telif hakkı ve yazar sözleşmesi formu ile çıkar çatışması formu tüm yazarlarca imzalanarak (taratılıp veya resim jpg ya da pdf dosyası şeklinde olabilir) sisteme yüklenmelidir. Telif hakkı ve yazar sözleşmesi formuna https://dergipark.org.tr/tr/pub/atdd/page/5022 linkinden, çıkar çatışması formuna https://dergipark.org.tr/tr/pub/biodicon/page/9835 linkinden ulaşılabilir.
Hakem önerilerinde dikkat edilecek hususlar:
1-Herhangi bir akrabalık ilişkisi ve çıkar çatışması olmamalıdır.
2-Hakemler makalenin yazarları ile aynı kurumdan seçilmemelidir.
3-Hakemler halen akademik görevde bulunan öğretim üyeleri (Prof.Dr., Doç.Dr. ve Dr.Öğr. Üyesi ünvanına sahip) arasından seçilmelidir.
ADO Klinik Bilimler Dergisi, esas olarak Türkiye'de diş hekimliğini geliştirmeyi amaçlar (ayrıntılar için bkz: Amaç & Kapsam). Hedef okuyucu kitlesi araştırmacılar, diş hekimleri, diş hekimliği eğitimcileri ve öğrenciler olmak üzere esasen diş hekimliği mesleği içerisinde yer alanlardır.
Makale gönderimlerinde ve yayımlanma sürecinde yazarlardan 'yayın katkı payı' alınmamaktadır. Dergide yayımlanan makalelerin indirilme istatistikleri makaleye ait üstveri sayfasında paylaşılmaktadır.
Dergimiz ULAKBİM TR DİZİN ve Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir.
Etik Kurul Onayı
Bu dergide insan unsuru taşıyan, insandan elde edilen materyal ve veri kullanılarak yapılan her türlü araştırma için (çekilmiş insan dişleri de dahil olmak üzere) Etik Kurul onayı gereklidir. ADO Klinik Bilimler Dergisi, gerekli hallerde hasta tarafından imzalanmış ‘bilgilendirilmiş onam’ belgesini zorunlu görür. İnsan unsuru içeren tıbbi araştırmalarda ADO Klinik Bilimler Dergisi, Helsinki Deklarasyonunda belirtilen etik prensiplere bağlıdır.
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda ADO Klinik Bilimler Dergisi, Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu onayını aramaktadır. Hayvanların National Research Council tarafından yayınlanmış olan Guide for the Care and Use of Laboratory Animals adlı rehbere göre muamele edilmeleri tavsiye edilir. (http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12910)
Makalelerde etik kurul onayının alınma tarihi ve karar sayısının belirtilmesi ve olgu sunumlarında aydınlatılmış onam alındığına dair beyan cümlesinin eklenmesi gerekmektedir.
Değerlendirme Süreci
Yazım kurallarına uygun şekilde hazırlanarak gönderilen makaleler değerlendirmeye kabul edilir:
Makale ilk olarak Editör ve/veya Editör Yardımcısı tarafından görülür. İçerik veya nitelik olarak uygun görülmeyen makaleler bu aşamada reddedilir.
Konuya bağlı olarak, makale, çıkar çatışması bulunmayan bir Yayın Kurulu üyesine dergiye uygunluğu ve değerlendirmeye alınıp alınmaması açısından danışılabilir.
Yayın Kurulu üyesi tarafından değerlendirmeye alınması tavsiye edilmezse, gerekçeleri yazara iletilerek makale reddedilir.
Yayın Kurulu üyesi tarafından değerlendirmeye alınması tavsiye edilirse, makale önce İstatistik Editörüne danışılır, ardından teknik standardizasyon kontrolü için Teknik Editöre gönderilir. Bilimsel değerlendirme süreci Editör veya bir Yardımcı Editör tarafından yönetilir.
Bu aşamada makale en az iki hakeme yönlendirilir. Hakemler makaleyi olduğu haliyle kabul etme, düzeltme isteme veya red tavsiyelerinde bulunabilirler. Hakemler arasında görüş ayrılığı olduğu takdirde makale başka hakem(ler)e yönlendirilebilir. Makale ancak hakemlerin istediği düzeltmeler yerine getirildiği takdirde yayına kabul edilir; hakemlerin değerlendirmelerini dikkate alarak nihai karar editöre aittir.
Çift-kör hakem değerlendirme süreci benimsenmiştir; yazar ve hakem birbirinin kimliğinden habersizdir.
‘Çıkar çatışması’ ve varlığında değerlendirme kuralları
World Association of Medical Editors (WAME) çıkar çatışması kapsamını şöyle tanımlamıştır: “Medikal yayıncılık bağlamında çıkar çatışması, yayın sürecinde yer alan iştirakçinin (yazar, hakem, veya editör) yayın sürecindeki sorumluluklarını önemli derecede etkileyecek bir durum içerisinde olmasıdır. Yayın sürecindeki sorumluluklar arasında akademik doğruluk, araştırmanın tarafsız yürütülmesi ve rapor edilmesi, ve karar veya yargıların dürüstlüğü sayılabilir. Yayın süreci ise makalenin gönderilmesi, hakemlik süreci, editöryal karar, ve yazar-hakem-editör arasındaki iletişimi kapsar.”
Çıkar çatışması tipleri çok çeşitli olmakla birlikte, en sık görülenleri: finansal bağlar, akademik nedenler, kişisel ilişkiler, politik ve dini inançlar ve kurum üyelikleridir (http://wame.org/conflict-of-interest-in-peer-reviewed-medical-journals). Çıkar çatışmasının bulunması bir makalenin yayımlanamayacağı anlamına gelmez; ancak, bu durumun kontrol altında tutulmasını ve okuyucuya açıklanmasını gerekli kılar. Dergimizde çıkar çatışması beyanatı zorunludur.
Kişisel ilişki nedenli çıkar çatışması halinde makale başvurusunun değerlendirilmesi (kurum-içi mesai ortaklığı, ast-üst ilişkisi, arkadaşlık, vs.)
Dergimizde en sık karşılaştığımız çıkar çatışması tipi kişisel ilişki nedenli çıkar çatışmasıdır. Bu durumda, çıkar çatışması bulunan kişinin editöryal süreçten çekilmesi esas alınır (WAME; abstaining from decisions where COI might arise)
Bu durumda Editör ve Yardımcı Editörler arasından çıkar çatışması bulunmayan biri süreci rutin yolla yürütür.
Tümünün çıkar çatışması olması durumunda, makale bir Yayın Kurulu Üyesine değerlendirmeye alınıp alınmaması bakımından danışılır (çift-kör). Üye olumsuz cevap verirse, yazara Yayın Kurulu imzasıyla red cevabı gönderilir. Üye olumlu cevap verirse, bir editör atanır ve makale değerlendirmeye alınır. Karar aşamasında hakem tavsiyesi belirleyici olur. Kabul kararı için tüm hakemlerin veya çoğunluk hakemin pozitif tavsiyesi gerekir, veya red için ise tam tersi gerekir.
Editör veya Yardımcı Editörden gelen makale başvurusunun değerlendirilmesi
Bu derginin editörleri aktif araştırma içindedirler ve her biri potansiyel yazardır. Bir gönderide yazarın bu kişilerden biri olması durumunda, o kişi değerlendirme süreç yönetiminin dışında tutulur, ve gündemi kendi başvuruları olan editöryal tartışma toplantılarına katılamazlar (WAME; exclusion of those with COI from the process; e.g., reviewer or editor)
Makale, bir Yayın Kurulu Üyesine değerlendirmeye alınıp alınmaması bakımından danışılır (çift-kör). Üye olumsuz cevap verirse, yazara Yayın Kurulu imzasıyla red cevabı gönderilir. Üye olumlu cevap verirse, bir editör atanır ve makale değerlendirmeye alınır. Karar aşamasında hakem tavsiyesi belirleyici olur. Kabul kararı için tüm hakemlerin veya çoğunluk hakemin pozitif tavsiyesi gerekir, veya red için ise tam tersi gerekir.
Yayın Sıklığı
Bu dergi yılda 3 sayı şeklinde yayımlanır.
Yayın sırası, makale kabul tarihine göredir.
Açık Erişim Politikası
Dergi, Budapeşte Açık Erişim Girişimi (BOAI) tanımına uygun olarak Açık Erişim bir dergidir. Açık Erişim hakem değerlendirmesinden geçmiş bilimsel literatürün, İnternet aracılığıyla; finansal, yasal ve teknik engeller olmaksızın, serbestçe erişilebilir, okunabilir, indirilebilir, kopyalanabilir, dağıtılabilir, basılabilir, taranabilir, tam metinlere bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olmasıdır.
Yayın Etiği ve Yayın Malpraktis Açıklaması
ADO Klinik Bilimler Dergisi yayıncılık görevini yüksek standartlarda yürütmeyi amaçlamaktadır. Bu, en başta birtakım etik ilkelerin benimsenmesini gerektirmektedir. Bu anlamda ana kaynak, Committee on Publication Ethics (COPE; Yayın Etiği Komitesi) tarafından yayımlanan Yol Göstericilerdir.
Düzeltmeler, Geri Çekmeler ve Editöryal Endişe İfadeleri
Düzeltmeler: Yayınlanan materyalde bulguları büyük ölçüde etkilemeyen bir hata tespit edilmesi durumunda (örneğin, yanlış yazar listesi, eksik bir resim, yanlış sunulan formül), bir sonraki sayıda düzeltme yayınlanacaktır. Düzeltme Erratum (yazarın hatası için) veya Corrigendum (yayıncının hatası için) şeklinde olacaktır. Erratum ve Corrigendum sayfa numaralandırılmış olacak, derginin İçindekiler listesinde listelenecek ve orijinal makaleye atıf yapılacaktır.
Geri Çekme: Makalenin ulaştığı sonucu etkileyecek büyük bir bilimsel hata varsa veya mesleki etik kuralların ihlali söz konusuysa, Editör ve/veya yazar tarafından geri çekilebilir. Bu hatalar arasında, bunlarla sınırlı olmamak üzere, çoklu gönderim, fazladan yayın, intihal, sahte veri üretimi, dürüst hata (ör. hesaplama hataları, deneysel hatalar) bulunur. Bu durumda, bir sonraki sayıda "Geri Çekme: [makale başlığı]" başlıklı bir geri çekme notu yayınlanacaktır (sayfa numaralandırılmış şekilde). Bu not, derginin İçindekiler listesinde listelenecektir. Geri çekme metni, makalenin neden geri çekildiğini açıklayacak ve orijinal makaleye bir link verecektir. Orijinal pdf makalesi derginin web sitesinde saklanacak, ancak makalenin her sayfasına "Geri çekildi" şeklinde bir filigran eklenecektir.
Değerlendirmede olan veya kabul edilmiş ancak yayınlanmamış makaleler için yazarlar geri çekme talebinde bulunabilirler. Bu durumda, geri çekme nedenini açıklayan, tüm yazarlar tarafından onaylanmış ve imzalanmış bir geri çekme talep mektubu Editöre gönderilmelidir.
Endişenin İfadesi: Yayınlanan bir makalenin içeriği hakkında sağlam gerekçelere dayanan endişeler varsa ve editör okuyucuları bu makalenin içerdiği potansiyel yanıltıcı bilgiler konusunda uyarmak istiyorsa, dergide bir editöryal Endişe İfadesi yayınlanabilir.
Makale kaldırma: Nadiren hakaret, başkalarının yasal haklarının ihlali, mahkeme kararları, makale içeriğinin oluşturabileceği ciddi sağlık riskleri vb. gibi koşullar durumlarda, bir makale çevrimiçi veri tabanından kaldırılabilir. Bu durumda, makale başlığı ve yazar adları (metaveri) web sayfasında saklanacak ve makalenin yasal nedenlerle kaldırıldığını belirten bir bildirim yapılacaktır.
İntihal Kontrolü
Bu dergide makaleler değerlendirme öncesinde intihal için incelenirler (iThenticate).
İtiraz
Yazarlar reddedilen makaleleri için itirazda bulunabilirler (örneğin: değerlendirme sırasında teknik bir hata yapıldığını düşündüklerinde veya bir noktanın hakemlerin gözünden kaçtığını düşündüklerinde, vb). İtiraz mektubu adoklinikbilimler@gmail.com adresine elektronik olarak gönderilmelidir. İtirazın yapılacağı tek adres Yayın Kuruludur ve e-posta ile başvuru dışında başka iletişim yolu kullanılmamalıdır. Yazarlar mektuplarında itiraz nedenlerini yeteri ayrıntıyla açıklamalı, hakem ve/veya Editörün yorumlarına madde madde cevap vermelidir. Bu aşamada düzeltilmiş makale gönderilmemelidir.
İtiraza karşı yapılan değerlendirme sonucu alınan karar kesindir. Öncelik her zaman yeni makale başvurularındadır. Dolayısıyla itiraz süreci uzun sürebilir.
Editöryal Süreç için İletişim
Editöryal süreç hakkında tüm sorular Yayın Kuruluna yazılı olarak adoklinikbilimler@gmail.com elektronik-posta adresi yoluyla iletilmelidir.
Reklam
Bu dergide ticari reklam kabul edilmemektedir.
ADO Klinik Bilimler Dergisi'ne gönderilen makaleler çift taraflı kör hakemlik süreciyle değerlendirilmektedir. ADO Klinik Bilimler Dergisi ücretsiz erişimle elektronik olarak yayımlanmakta ve herhangi bir baskı ücreti alınmamaktadır.